De aantrekkelijke zelfrelativering van paus Franciscus - Waarheid in tijden van internet (10/15)


Een tijd geleden gaf ik een voordracht aan de theologiefaculteit van de KULeuven over “Waarheid in het digitale tijdperk”. Enkele uittreksels. (10/15)

De zelf-relativering van paus Franciscus

Het vierde kenmerk van de communicatie van paus Franciscus is misschien het meest typisch. Hij deinst er niet voor terug om zichzelf en de hele katholieke traditie tot op zekere hoogte te relativeren. In zijn talrijke ontmoetingen met journalisten durft hij vlakaf te zeggen dat hij, hoewel paus, sommige zaken niet of niet goed weet. Bekend is zijn uitspraak  in een interview met La Repubblica in 2013 dat hij gelooft in God, niet in een katholieke God. Ook sprak hij reeds meerdere malen over zijn persoonlijke ervaring met geloofstwijfel.

Dit wordt hem niet door iedereen in dank afgenomen.  Zelf denk ik dat het de geloofwaardigheid van zijn discours enkel maar versterkt. Deze zelfrelativering lijkt me niets anders dan een erkennen dat alles wat gebeurt binnen de Katholieke Kerk gebeurt doorheen mensen. Als mensenwerk is het dus getekend door beperktheid.

Reacties

Anoniem zei…
Een dosis zelfrelativering onderstreept onze menselijkheid. Het neemt veel ergernissen weg als je met die houding kijkt naar "het instituut katholieke kerk". Wat maakt dan dat de paus, het hoofd van de katholieke kerk, zo'n houding aanneemt het toch onmogelijk blijft om bepaalde 'wetten' te versoepelen. Ik denk hier aan het celibaat voor priesters, ook denk ik aan priesters die enkel de 'voorgeschreven' regels van verloop van de liturgie en canon willen gebruiken tijdens eucharistievieringen. Het is mensenwerk, geschreven, ontstaan, ontwikkeld in een bepaalde tijd en context en dus niet absoluut. De wet, de regel, de traditie blijkt daar verabsoluteerd te worden en te staan boven de verstaanbaarheid ervan voor de hedendaagse mens.
29 april 2023 om 07:29
Een reactie posten

Meest gelezen

Wat verrijzenis kan betekenen in de dierenwereld en in jouw leven - Adembenemende video

Afbeelding
Deze video-beelden zijn adembenemend. Een echte thriller met een onwaarschijnlijk einde. Zomaar, toevallig, opgenomen door toeristen in het Krugerpark in Zuid-Afrika. Onderaan vind je enkele vraagjes om met dit document naar de diepte te gaan. In deze beelden uit het dierenreservaat kan je zien hoe het leven sterker is dan de dood, hoe het brute geweld uiteindelijk het onderspit moet delven voor het broze nieuwe leven; in gelovige termen uitgedrukt, hoe God kiest voor wat klein en kwetsbaar is; of nog, hoe God het geknakte riet niet breekt en kleine en zwakke mensen groot maakt. Ook al kan dit lang duren, gaat het doorheen ups en downs, en lijkt alles totaal en reddeloos verloren. o Ik kan verwijlen bij deze beelden en deze boodschap in mij laten doordringen. Durf ik, ben ik bereid hierin te geloven? o Ik kan ook zien wat dit betekent in mijn leven: waar heb ik moeten vechten, waar hebben anderen gevochten met en voor mij en ben ík gered geworden uit iets wat objectief uitzichtl
Meer lezen

Wat doet de Paus daar toch met die opgestoken vinger? - Heerlijke videobeelden

Afbeelding
Paus Franciscus wordt uitgenodigd tot iets dat niet meteen zijn specialiteit is. Toch geeft hij deze Cubaanse circusartiesten een kans. En meteen ook zichzelf. Met een meer dan behoorlijk resultaat tot gevolg.   Hoe reageer jij als je iets gevraagd wordt waarvan alles doet vermoeden dat je het niet kan?   Dat gebeurt namelijk wel vaker in een mensenleven. Vaak wordt een mens geroepen tot iets waartoe hij zichzelf niet in staat acht en dat nochtans zijn weg naar geluk blijkt te zijn.  
Meer lezen

Waarom we stille zaterdag graag overslaan - de uitleg van Karl Rahner sj

Afbeelding
In de lezingendienst van het brevier vinden we op Stille Zaterdag een boeiende uitleg van Karl Rahner sj over Stille Zaterdag. Enkele uittreksels. “Als we denken aan Stille Zaterdag, valt iets merkwaardigs op: in ons godsdienstig leven slaan we deze dag over. We vieren Goede Vrijdag en Pasen, … Wat er tussen deze twee dagen ligt, namelijk Stille Zaterdag, slaan we over. … Toch belijden we, telkens als we de apostolische geloofsbelijdenis … uitspreken: Hij is nedergedaald ter helle . En dit is de tekst die bij Stille Zaterdag hoort. … Het betekent op de eerste plaats: Jezus is waarlijk gestorven. … De dood heeft Jezus vastgehouden als in banden. Hij was in de dood. … Omdat wij uit hetzelfde hout gesneden zijn en ook midden in het leven reeds onze dood sterven, kunnen wij zijn lot niet enkel van buiten af begrijpen, maar wij kunnen het delen. Gelovend ervaren wij dat zijn nederdaling in de machteloosheid van  ons mens-zijn alle paaszaterdag-uren van ons leven geheiligd heef
Meer lezen

Kan je vandaag nog in Jezus geloven zoals 2000 jaar geleden? - Homilie van Nikolaas Sintobin sj

Afbeelding
Homilie van Beloken Pasen Een tijd geleden bracht ik het WE door met een jong koppeltje. Ze zijn 25 jaar oud en kennen elkaar reeds 8 jaar. Ze wonen beiden in Parijs. Beide jonge mensen willen trouwen met elkaar en gedurende dat WE hebben we hun huwelijk voorbereid. Ik vroeg hen me uit te leggen wat het christelijk geloof voor hen precies betekent.   Hoewel ze dit niet afgesproken hadden, vatten ze elk hun geloof in drie punten samen: 1)     een aantal waarden; 2)     een relatie tot een liefhebbende God; 3)     en een houding van verantwoordelijkheid naar de andere mensen. Ik zei hen vervolgens   dat christenen deze drie punten gemeenschappelijk hebben met Joden en moslims. Dat, bijgevolg, deze drie elementen, hoe belangrijk ook, niet typisch christelijk zijn. Beiden waren verbouwereerd. Ik denk nochtans dat vele christenen desgevraagd een gelijkaardig antwoord zouden geven. Het Evangelie van deze Beloken Pasen gaat hierover: het geloof in Jezus als de
Meer lezen

Over wassen van een aidszieke en Witte Donderdag - homilie Nikolaas Sintobin sj

Afbeelding
Witte Donderdag  2024 Als   jezuïet in opleiding woonde ik in Parijs. Elke zaterdagmorgen was ik er vrijwilliger op een dienst voor palliatieve zorgen. De helft van de bedden was voorbehouden voor terminale aidspatiënten. Een van hen was Jean-Louis, een dertiger. Hij was vel over been. Gevolg van chronische diaree. Ik stapte zijn kamer binnen om wat bij te praten. Op dat eigenste ogenblik zag ik Jean-Louis uit zijn bed opspringen. Net op tijd om te voorkomen dat hij zichzelf zou bevuilen door de gevolgen van een zoveelste oncontroleerbare darmkramp. De geur was onuitstaanbaar. Maar nog pijnlijker was de gelaatsuitdrukking van die naakte man. Hij wist niet waar te kruipen van schaamte en walging. Ik ook niet … Amper een minuut later stond er een verpleegster. Een jong meisje met een prachtige glimlach. Met een kwinkslag stapte ze, door de smurrie heen,   naar Jean-Louis toe. Ze reinigde hem en hielp hem terug zijn bed in. Haar eigen baby had ze niet met meer zachtheid en liefde
Meer lezen

De verrijzenis van Jezus is geen toverpilletje - Homilie van Nikolaas Sintobin sj voor Pasen

Afbeelding
  Homilie voor Paaszondag Handelingen 10,34a.37-43                 Kolossenzen 3,1-4                   Johannes 20,1-9 Als ik denk aan Kerstmis, dan komen spontaan woorden bij me op als familie en gezelligheid. Als ik denk aan Pasen, dan voel ik vreugde en hoor ik het halleluja van Händel weerklinken. Als ik echter de evangelietekst van deze paaszondag lees, dan vind ik geen spoor van die vreugde of van de muzikale overdaad van Händel terug. Integendeel. Johannes biedt een bijna onderkoelde beschrijving van de ontdekking van het lege graf en van het begin van het verrijzenisgeloof. Ook de daaropvolgende scène van het johannesevangelie, de ontmoeting tussen Maria Magdalena en de verrezen Jezus, is nog steeds stil en aarzelend. Het is pas naar de avond van die dag toe, als Jezus zijn angstige leerlingen ontmoet, dat voor het eerst sprake is van vreugde. De vreugde van het geloof in de verrijzenis is    duidelijk niet zomaar gekomen. Pasen is geen toverpilletje dat de pijn van het absurde
Meer lezen